In dit stuk neem ik je mee in hoe de OR-methode een paar weken geleden op mijn pad is gekomen, hoe ik het ben gaan proberen en hoe wonderbaarlijk genoeg het voor me blijkt te werken… ✰✰✰
Ergotherapie
Sinds eind april ga ik naar een ergotherapeut. Zij denkt met al haar kennis en ervaring met mij mee in hoe ik, met mijn beperkte energie, zo goed mogelijk toch mijn dag door kan komen en hoe ik mijn energie en conditie weer kan opbouwen. Ze stelt mij helemaal centraal, neemt ruim de tijd, kijkt naar waar ik graag hulp bij wil en probeert daarbij aan te sluiten. Zo ontzettend fijn!
En ze kwam meteen met het boek Pijn en het Brein en Je vermoeidheid te lijf van Annemarieke Fleming (Gezondheidspsycholoog) en Joke Vollebregt (Revalidatie Arts).
Twee boeken waar ik me gigantisch in blijk te herkennen! Die gewoon geschreven blijken te zijn te midden van alle onwetendheid die ik nog steeds bij veel hulpverleners en informatiekanalen ervaar rondom vooral de langdurige burn-out klachten zoals ik die heb.
Soms confronterend wel wat ik lees in het boek. Maar uiteindelijk ook zo verhelderend! Zo staat er heel goed uitgelegd hoe pijn en vermoeidheid op den duur chronisch kunnen worden (langer dan 6mnd aanhouden) en hoe moeilijk het dan weer is om daar weer vanaf te komen.
Maar! Er blijkt hoop te zijn!!! ✩
De Opbouwen Reserves methode. Ofwel: De OR methode. Ofwel: Lekker even liggen methode (LEL ;-))
De OR methode
Het is een methode die ervan uitgaat dat als je langdurig vermoeidheid en pijn hebt, dat vrijwel altijd is gekomen doordat je op een bepaald moment in je leven, door wat voor oorzaak dan ook, door al je energiereserves bent geraakt. Een gezond mens heeft daar normaal gesproken een behoorlijke voorraad van zodat je daaruit kunt putten als je het even nodig hebt. (Bij kortdurende ziekte, onverwachte levensgebeurtenissen maar ook voor leuke dingen natuurlijk zoals feestjes, nachtje doorhalen enz ;-) ) Die vul je dan op rustigere momenten vanzelf weer aan. Maar als je zoals ik bijvoorbeeld, burned-out bent geraakt, en je hebt al je energiereserves opgebruikt dan is het heel makkelijk om in een negatieve energiespiraal te belanden en heel moeilijk om hier weer uit te komen. Zo herkenbaar!
Bij de OR methode kun je die reserves weer gaan opbouwen door meerdere korte ligmomentjes overdag. Hoeveel ligmomentjes jij nodig hebt hangt af van je lichamelijke conditie op dit moment en van hoe snel jouw brein pijn en vermoeidheidssignalen geeft. Deze signalen waren ooit nodig (bij mij om mij tot rust te manen in een overspannen periode) maar staan nu nog steeds scherp afgesteld, waardoor ik nog heel snel klachten ervaar terwijl dat eigenlijk niet meer nodig is. De overspannen situatie is er immers allang niet meer!
Het starten van de OR methode begint met kijken naar hoeveel minuten je eigenlijk op dit moment in staat bent om klachtenvrij ‘op te zijn’. Wat inhoudt; hoe lang kun je eigenlijk zitten, staan en lopen voordat je pijn of vermoeidheidsklachten krijgt? Dit test je op verschillende dagen zodat je de goede en de mindere dagen meeneemt. Die minuten tel je bij elkaar op, daar neem je het gemiddelde van en dat doe je keer 1,5. Dit vormt de vaste tijdsduur die je op/actief kunt zijn.
Bij mij hadden we ingeschat dat dat ongeveer 2uur zou zijn. Later heb ik dat, toen ik flink slechte dagen had en moeite had de 2uur vol te houden, bijgesteld naar 1uur en 45min.
Na die ‘actieve’ tijd ga je plat liggen, zo veel mogelijk prikkelarm. Minimaal 15 minuten en maximaal 20 minuten. Dit zorgt ervoor dat je net genoeg even helemaal kunt ontspannen en dat je echt wat energie bij kunt tanken. Maar doordat je niet langer dan 20 minuten ligt heeft het geen effect op je slaapdruk en dus op je slaap ’s nachts. Als je langer gaat liggen overdag heeft dit zo blijkt een heel groot nadelig effect op je slaapdruk en je nachtrust…
Toen ik dit allemaal las dacht ik OMG!
Ik blijf dus altijd veeeel langer op dan ik eigenlijk kan! Heel confronterend maar waar! Ik ga pas liggen als ik pijn heb en vermoeid ben, al over mijn grens ben gegaan en dus mijn reserves alweer heb verbruikt. Ik lig dan ook langer, meestal ’s middags, omdat ik al zo’n pijn heb en me al zo vermoeid voel… Vervolgens sta ik weer op, ga ik weer veel te laat liggen en lukt het me nauwelijks om het te halen tot de avond waarop ik niet kan wachten om weer naar bed te gaan omdat ik me zo ontzettend slecht voel! En de volgende dag weer hetzelfde liedje! Logisch lijkt het ineens dat mijn herstel zo ontzettend langzaam gaat en mijn energiereservebatterij zich na mijn burn-out van 4 jaar geleden zo tergend traag vult.
Deze methode wil ik dus meteen gaan proberen! Na het lezen van het eerste boek begon ik meteen de volgende dag.
Holy Grail?
Nu een aantal weken verder en ik kan het haast niet geloven. Wat een wereld van verschil! Ik kan het wel huilend van de daken schreeuwen naar iedereen die met chronische pijn en vermoeidheid moet dealen.
Deze methode WERKT! Voor mij en voor velen met mij zoals in het boek staat beschreven.
De oorzaak van je chronische pijn of vermoeidheid hoeft helemaal niet dezelfde te zijn. Burn-out wordt als oorzaak in het boek bijvoorbeeld ook niet één keer genoemd. Het gaat meet om de chronische pijn en vermoeidheid die ten gevolge daarvan zijn ontstaan.
Ga dit dus alsjeblieft proberen!
Zelfs als je twijfelt of het bij jou wel zal werken omdat je al jaren en jaren klachten hebt, is een poging wagen zo ontzettend makkelijk en goedkoop dat het een gemiste kans is dit niet te doen! (Zou het wel doen met de theorie van het boek ernaast of eventueel professionele hulp zodat je goed weet hoe en waarom je het precies doet en voorkomt dat je het half doet en het daardoor niet werkt.)
Mijn energie voelt met het liggen zo veel beter verdeelt over de hele dag! Ja, ik lig vaak… Na elke 1uur en 45min gaat er een wekker en als ik iets buitenshuis ga doen moet ik m’n ligmomentjes een beetje plannen... Maar in de minuten dat ik op ben voel ik me zo veel beter en kan ik zo veel meer doen! Ik heb vaak helemaal geen pijn meer! En het bizarre is: Ik heb weer een avond! Hoe dan? Ik kan, doordat ik ook ‘s avonds nog korte ligmomenten heb, gewoon opblijven tot een ‘normale’ tijd van 21:30! Jeetje, dat is lang geleden! Wat doen mensen ook alweer ‘s avonds? Wat een extra ruimte! En als ik nu slaap slaap ik in 1 of 2 rukken door. Veel vaster! Ik was hiervoor altijd 1 of 2 lange momenten wakker ‘s nachts en werd ook heel vroeg wakker…
Nog steeds heb ik goede en slechte dagen hoor, dat heb ik ook gemerkt. Even hoopte ik dat die zomaar tot de verleden tijd zouden behoren toen het de eerste twee weken van het uitproberen van de methode zo ontzettend goed ging. Maar dat heeft helaas toch wel even tijd nodig vertelde mijn ergotherapeut ;-) Het blijft ook wel een uitdaging voor me om nu niet heel erg te gaan pieken in de actieve tijd en op die manier de reserves weer meteen te verbruiken in plaats van ze op te bouwen. Dus rustig aan…!
Maar de slechte dagen zijn zo veel beter doorheen te komen met de rustmomentjes als anker. En de goede dagen voelen meteen zoooo veel beter! Soms heb ik nu zelfs dagen waarop ik helemaal klachtenvrij ben! Wauw!!!
Voor mij voelt dit nu echt een beetje als De Holy Grail terwijl ik dacht dat er voor mijn situatie nergens zo’n Grail te vinden was.
Overal lekker even liggen
Lekker even liggen kan niet overal maar blijkt op veel meer plekken te kunnen dan je zou denken! Ik lig in mijn bed, op de bank, in mijn auto, bij iemand thuis. Op een kleedje in het gras nu het lekkerder weer wordt, al knuffelend met mijn vriend die vaak lekker even mee ligt, in mijn auto op een parkeerplaats langs de snelweg, te midden van een vrijgezellen feestje op de bank met feestgedruis op de achtergrond of zelfs laatst midden op een terras met m’n koptelefoon op en m’n oogkussentje op m’n ogen, hahaha.
Soms luister ik een meditatie, een yoga nidra, een luisterboek, een mooi muziekje, of doe ik een ademhalingsoefening. Dat mag en ontspant. Meestal probeer ik het echter helemaal prikkelarm met oordoppen in en oogkussentje op zodat alle (over)prikkels in stilte kunnen zakken en ik mezelf echt even toe kan staan alles te voelen wat ik voel. Als een meditatiemoment die ik via deze methode nu meerdere momenten per dag heb.
Soms voelt het rot om te liggen als ik overprikkeld ben en ik mijn hoofd alle kanten op voel tollen en draaien. Soms voelt het heerlijk. Soms voelt het veel te kort, soms duurt het me veel te lang. Maar ik blijf liggen en ga liggen als mijn wekker gaat.
Want het helpt!
Wat een verbetering van mijn kwaliteit van leven. Al zou ik de rest van mijn leven elke 2 uur moeten gaan liggen om me tussendoor goed te voelen. Ik zou ervoor tekenen!
Al is de hoop en de verwachting van het boek en mijn ergotherapeut dat ik vanzelf ga merken dat ik de actieve tijd stapje voor stapje kan gaan verlengen. De rusttijd van max 20 min blijft hetzelfde alleen de actieve tijd bouw je uit. Wie weet kan ik over een tijd wel met maar een paar rustmomentjes per dag toe? Wat een droom!
Zo’n liggend pauzemoment zou, zoals ook in het boek staat, voor eigenlijk iedereen heel gezond zijn. Misschien niet omdat je het nodig hebt zoals ik, maar omdat ontspannen zo goed is en soms wel zo vergeten lijkt!
In onze maatschappij worden we al van jongs af aan getraind om overdag niet te slapen of te liggen. We moeten 8 uur lang of meer naar school of naar ons werk, het liefst zonder veel rustmomenten. Terwijl dat voor ons lichaam, ons brein en onze geest helemaal niet per sé het beste is, zo verteld ook mijn ergotherapeut. Zeker niet met al die ontelbare prikkels en stressvolle druk die deze moderne tijd met zich meebrengt.
Dus voor iedereen die dit leest die niet chronisch vermoeid is of pijn heeft: Af en toe even liggen is ook voor jou een simpele luxe die je jezelf gewoon mag gunnen! Zeker als je door een moeilijkere of stressvolle periode gaat.
Zitten is het nieuwe roken wordt veel gezegd… Maar overdag even liggen is misschien wel het nieuwe (oude) helen, herstellen en omgaan met een wereld die zo veel van ons vraagt.
Overdag even liggen is misschien wel het nieuwe helen, herstellen en omgaan met een wereld die zo veel van ons vraagt.
Zoals je leest ben ik meer dan enthousiast and hoping to spread this word! :D
Volgende keer meer over een andere methode die ook in het boek genoemd wordt en waar ik ook nu al heel enthousiast over ben: Opbouwen van Activiteiten. Ofwel het heel rustig stap voor stap opbouwen van lichamelijke kracht en conditie. Waarbij je op slechte dagen niet minder doet en op goede dagen niet meer!
Aaah dankjewel Inge! Zo blij met jou! 💕
Wat heb je het ontzettend mooi geschreven Merel. Je bereidheid om het anders te doen, uit te proberen en bij te stellen zorgt dat je elke keer een stap vooruit komt. En soms een stapje achteruit wat ook oke is om van te leren.
Ik ben super trots op je!
Warme groet, Inge